قیمت‌گذاری دستوری از جمله عوامل اساسی است که حاشیه سود صنایع را تحت تاثیر قرار داده است؛ در شرایط کنونی صنعت لاستیک و تایر در وضعیتی قرار گرفته که با کاهش حاشیه سود مواجه شده است. وضعیت صنعت لاستیک و تایر در ایران و نگاهی به وضعیت این صنعت در دنیا، موضوع میز صنعت امروز ۲۲ اَمرداد ۱۴۰۱ بوده است.

به گزارش صدای بانک از پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، افت حاشیه سود در صنعت لاستیک و تایر سبب شد تا سازمان بورس و اوراق بهادار نشست میز صنعت لاستیک و تایر را با حضور معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران و نایب رئیس هیات مدیره سازمان بورس، محسن خدابخش، محمود گودرزی، مدیرعامل شرکت بورس تهران، میثم فدایی، مدیرعامل شرکت فرابورس ایران، محسن انصاری مهیاری، مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و رییس انجمن تایر و لاستیک و جمعی از مدیران ارشد این صنعت برگزار کند.
در ابتدای این نشست، محسن خدابخش با بیان اینکه افت حاشیه سود در صنعت تایر و لاستیک نگرانی‌هایی را برای سهامداران این شرکت ها در پی داشته است، اظهار کرد: طبیعی است سهامداران این دست از شرکت‌ها به تبع پذیرفته شدن این شرکت‌ها در بورس، انتظار سودآوری و روندهای رو به رشد در صنعت را داشته باشند.
نائب رئیس هیات مدیره سازمان بورس، برآورده نشدن این انتظار و کاهش سودآوری در این شرکت ها را دلیل اصلی برگزاری نشست میز صنعت برشمرد.
ایران 42امین وارد کننده لاستیک و تایر دنیا
در ادامه این نشست، کارشناس مسئول اداره نظارت ناشران بر گروه صنعتی و معدنی سازمان بورس، امیر طایفه ابراهیمی، ضمن بررسی وضعیت صنعت لاستیک در ایران و جهان، کشور ایران را در رتبه ۴۲ واردکنندگان این صنعت برشمرد و گفت: کشورهای آمریکا، آلمان و فرانسه بزرگ‌ترین واردکنندگان و چین، تایلند و آلمان، بزرگ‌ترین صادرکنندگان صنعت لاستیک و تایر در دنیا هستند.
کاهش سودآوری صنعت با بازگشت قیمت‌گذاری دستوری
در بخش دیگری از میز صنعت، رییس انجمن لاستیک و تایر، عبدالمالکی، با بیان اینکه آزادسازی قیمت‌ها در سال ۱۳۹۹ و خروج این صنعت از قیمت‌گذاری دستوری، سبب افزایش سودآوری در این شرکت‌ها شد، گفت: در سال گذشته روند سودآوری صنعت لاستیک و تایر، معکوس شد؛ چرا که در این سال برخلاف وعده‌ها در وزارت صمت، تایر مجددا مشمول قیمت گذاری دستوری شد و بنابراین، سودآوری این شرکت ها را نزولی کرد.
رییس انجمن لاستیک و تایر با اشاره به اینکه از آنجا که تایر یک کالای اساسی تلقی می شود، مشمول ستاد تنظیم بازار شده است، عنوان کرد: این موضوع متاسفانه حاشیه سود در این صنعت را از ۲۸ درصد به ۸ درصد رسانده که لازم است وزارت صمت پاسخگو باشد.
او افزود: ۴۰ درصد از حجم مواد در این صنعت، وارداتی است که بسته به نرخ دلار و نفت از نوسان زیادی برخوردار است. حال با افزایش قیمت جهانی دلار و نفت، چگونه می توان قیمت نهایی محصول را ثابت نگه داشت؟
عبدالمالکی تصریح کرد: علیرغم پیگیری های انجمن صنفی لاستیک و تایر و درخواست افزایش ۷۰ درصدی محصول نهایی، ابتدا با افزایش ۵۷ درصدی موافقت شد، اما در نهایت ستاد تنظیم بازار افزایش ۳۰ درصدی را مصوب کرد. در حالی که چنین افزایش قیمتی برای تداوم تولید لاستیک و تایر مقرون به صرفه نیست‌.
عدم توسعه تکنولوژی و دریافت تسهیلات، از آسیب‌های قیمت‌گذاری دستوری
در بخش دیگری از این میز صنعت، صبوری فرد، مدیرعامل شرکت یزدتایر با بیان اینکه در حال حاضر منافع سهامداران در این صنعت به خطر افتاده است، اذعان کرد: در حال حاضر کوچک شدن سرمایه سهامداران دغدغه مهمی است که باید به آن پاسخ داده شود و زمانی این صنعت می‌تواند پاسخگوی سهامداران خود باشد که تداوم فعالیت داشته باشد؛ در حالی که وضعیت این صنعت در حال حاضر به گونه‌ای است که تدوام فعالیت صنعت لاستیک دچار چالش و ریسک شده است.
او با اشاره به اینکه اکنون تولید بیشتر با توجه به افزایش هزینه مواد اولیه و هزینه سربار افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته است، گفت: در شرایط کنونی، تولید بیشتر، افزایش زیان بیشتر را به همراه دارد و سیاست برخی از شرکت‌های این است تا از تولید خود بکاهند تا زیان کمتری را متحمل شوند.
مدیرعامل شرکت یزدتایر با اشاره به اینکه اکنون نیازمند توسعه تکنولوژی در این صنعت هستیم، تصریح کرد: متاسفانه موضوعاتی همچون کوچک‌تر شدن ابعاد این صنعت با توجه به قیمت‌گذاری دستوری، امکان توسعه تکنولوژیکی در این صنعت را کم کرده است.
به گفته این مدیر ارشد در صنعت لاستیک و تایر، ثبت زیان در صورت‌های مالی این دست از شرکت‌ها، امکان تامین مالی از نظام بانکی کشور را محدودتر کرده است.
صبوری‌فرد با اشاره به افزایش 61 درصدی در قیمت مواد اولیه وارداتی اظهار کرد: به طور میانگین، 74 درصد هزینه مواد اولیه (داخلی و وارداتی) افزایش یافته است. در بخش دستمزد و سربار نیز افزایش 95 درصدی داشته‌ایم؛ در چنین شرایطی ستاد تنظیم بازار با افزایش 30 درصدی در محصول نهایی موافقت کرده و این موضوعی است که کاهش شدید در حاشیه سود این شرکت‌ها را به دنبال داشته است.
راهکار برای برون‌رفت از شرایط کنونی چیست؟
مدیرعامل شرکت یزدتایر در انتهای سخنان خود به ارائه 4 راهکار به منظور برون برفت از شرایط کنونی در این صنعت پرداخت و گفت: ضرورت آزادسازی قیمت‌ها و حذف قیمت‌گذاری دستوری با توجه به اینکه این اقدام منافع تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان را تامین نمی‌کند، اقدامی لازم و ضروری است.
او تداوم عرضه تایر در بورس کالا را نکته دوم برشمرد و ادامه داد: لازم است افزون بر تدوام عرضه در بورس کالا، صادرات تایر به طور کامل آزاد شود تا تولیدکنندگان لاستیک و تایر بتوانند موقعیت خودشان را در سطح جهانی حفظ کنند.
صبوری‌فرد در انتهای صحبت‌های خود عنوان کرد: ما از سازمان بورس و اوراق بهادار می‌خواهیم راه‌کارهایی را برای تامین مالی از طریق بازار سرمایه و ابزارهای این موضوع را در اختیار این صنعت قرار دهد.
سازمان بورس پیگیر تدوام عرضه لاستیک در بورس کالا باشد
در ادامه این نشست، میرزایی، مدیرعامل گروه صنعتی بارز با بیان اینکه مشکلات موجود در این صنعت را به گوش وزیر صمت و وزیر اقتصاد رسانده‌ایم، خاطرنشان کرد: تاکنون راهکار عملی برای برون‌رفت از وضعیت کنونی ارائه نشده است.
او ادامه داد: از ابتدای سال جاری، عرضه تایر در بورس کالا نیز ممنوع شد و ما از سازمان بورس درخواست داریم تا پیگیر تدوام عرضه در بورس کالا باشد، چرا که بورس کالا جایی است که می توان محصول را به قیمت فروخت و کشف قیمت درستی در انجا صورت می‌گیرد.