بیت‌کوین از نوامبر سال گذشته تا به امسال ریزش 75 درصدی در ارزش خود داشته و به گفته کارشناسان رمزارزها دچار بحرانی بزرگ شده‌اند.

به گزارش صدای بانک از  ایبِنا، بحث‌ها و نظرات زیادی در مورد ارز‌های دیجیتال می‌شود، برخی آینده‌ای روشن برای ارز دیجیتال متصور می‌شوند و برخی نیز آن را کلاهبرداری و بی‌فایده می‌خوانند. شاید خیلی در مورد افرادی که با خرید بیت‌کوین در سال‌های گذشته ثروتمند شده‌اند شنیده باشید، اما آیا همه این حرف‌ها واقعیت دارد یا تنها برای کشاندن افراد به طرف این بازار‌ها چنین داستان‌هایی مطرح می‌شود. در این گزارش به بررسی نوسانات بیت‌کوین از زمان پیدایش، چالش‌های پیش رو و بحران بزرگ ارز‌های دیجیتال می‌پردازیم.
 
نوسانات بیت‌کوین از زمان پیدایش
 در سال ۲۰۰۸ که بیت‌کوین توسط شخص ناشناسی به نام سوتوشی ناکاموتو معرفی شد تا جولای ۲۰۱۰ که اولین قیمت بیت‌کوین با ۸ سنت تعیین شد، بیت‌کوین قیمتی نداشت. قیمت این ارز از ۸ سنت در جولای ۲۰۱۰ به ۵۰ سنت در دسامبر همان سال رسید و در واقع رشد قیمت این ارز آغاز شد. در سال ۲۰۱۱ این نرخ به ۳۱ دلار رسید و همین مسئله موجب هجوم هکر‌ها به طرف آن شد. افزایش تعداد هک‌ها و ناامنی بیت‌کوین باعث سقوط قیمت بیت‌کوین به ۳.۲۷ دلار شد و پس از آن با اصلاحاتی قیمت بیت‌کوین دوباره شروع به رشد کرد.
 قیمت بیت‌کوین در اواخر سال ۲۰۱۳ به ۵۹۷.۵۰ دلار رسید و این رشد قیمتی باعث جلب توجه به سمت بیت‌کوین شد. بیت‌کوین در سال‌های متمادی بعدی به طور فزاینده‌ای رشد کرد به طوریکه در نوامبر سال ۲۰۲۱ به سقف ۶۵۴۶۶.۸۴ دلار رسید. با این میزان از رشد افرادی که در سال‌های گذشته بر روی بیت‌کوین سرمایه‌گذاری کرده بودند با بازدهی بسیار بالای سرمایه گذاری خود مواجه شدند، اما چیزی که باید به آن توجه می‌شد و کارشناسان بسیار به آن تاکید داشتند، بدون پشتوانه بودن رمزارز‌ها، خطر سقوط شدید و از بین رفتن پول کسانی بود که در این دارایی ناامن سرمایه‌گذاری کرده بودند.
 
شروع بحران رمزارز‌ها با پیدایش کرونا
 پیش از رسیدن بیت‌کوین به سقف ۶۵ هزار دلاری خود، موج بزرگی از تحلیل‌ها مبنی بر آینده روشن بیت‌کوین و ارزدیجیتال به وجود آمده بود و در واقع هجوم بسیاری از افراد از جمله سرمایه‌گذاران ریسک پذیر به سرمایه‌گذاری در ارز دیجیتال بود که موجب رشد رمزارز‌ها از جمله بیت‌کوین شد. بسیاری از افراد با رویای ثروتمند شدن دارایی‌های خود را به بیت‌کوین و رمزارز تبدیل کردند، اما با پیدایش و شیوع کرونا اوضاع تغییر کرد و بیت‌کوین وارد روند نزولی شد.
 
سقوط وحشتناک بیت‌کوین
 سقف تاریخی ۶۵ هزار دلاری بیت‌کوین در اکتبر سال گذشته اتفاق افتاد و از آن زمان تا به حال علی رغم وجود تورم جهانی در ماه‌های اخیر، ارز بیت‌کوین سقوط شدیدی را نسبت به سال گذشته تجربه کرده است و به ۱۶ هزار دلار در نوامبر ۲۰۲۲ رسیده است.
 این کاهش ارزش بسیار زیاد به دلایل متعددی اتفاق افتاد که از جمله آن‌ها می‌شود به شیوع ویروس کرونا که باعث سرمایه‌گذاری افراد در دارایی‌های امن می‌شود، افزایش نااطمینانی در بازار رمزارز‌ها و همچنین افزایش کلاهبرداری و ریزش در رمز‌ارز‌های مختلف اشاره کرد.
 ریزش بیش از ۷۵ درصدی ارزش بیت‌کوین نسبت به سال گذشته نشان می‌دهد که ارز‌های دیجیتال به هیچ وجه محل مناسبی برای سرمایه‌گذاری نیستند.
  

  
رمزارزی که باعث خودکشی شد
 اتفاقی که برای لونا در دنیای ارز‌های دیجیتال افتاد، در تاریخ این دارایی‌ها بی‌سابقه بود و بیش از ۴۰ میلیارد دلار سرمایه به یک‌باره از بین رفت. در پی ریزش لونا تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران خرد گرفته تا صندوق‌های میلیارد دلاری متحمل زیان شدند. این ریزش لونا بسیار شبیه به ورشکستگی بانک لمن برادرز بود که زمینه ساز بحران بزرگ سال ۲۰۰۸ در جهان شد.
 کمی پیش از ورشکستگی، ارزش بازار بانک لمن برادرز حدود ۶۰ میلیارد دلار بود. ارز لونا نیز قبل از ورشکستگی حدود ۳۰ میلیارد دلار ارزش داشت و از منظر ارزشمندی قبل از ورشکستگی مشابه بانک لمن برادرز ۲۰۰۸ بود. لونا پیش از سقوط رکورد قیمتی نزدیک به ۱۲۰ دلار را ثبت کرده بود که بعد از سقوط این مقدار به ۰.۰۰۰۱ دلار رسید.
 عواقب سقوط لونا آنقدر سنگین بود که حداقل هشت مورد تایید شده از خودکشی به خاطر از دست رفتن سرمایه در اکوسیستم ترا گزارش شده است.
 این اتفاق نشانه‌هایی از بحرانی بزرگ برای رمزارز‌ها به دنبال داشت. نشانه‌هایی که ریزش دیگر ارز‌های دیجیتال و ضرر‌هایی بزرگ برای افرادی که در این حوزه فعالیت می‌کردند را به همراه داشت.
  

  
ورشکستگی سومین صرافی بزرگ رمزارزها
با گسترش شایعات انتقال ناگهانی ۲۳ میلیون FTT توسط بایننس برای فروش ارز بومی صرافی FTX و ضمن انتشار گزارش‌های موثق در رابطه با سقوط FTX، کاربران از ترس سقوط صرافی FTX شروع به خارج کردن همه دارایی‌های خود از آن کردند.
 در روز ۹ نوامبر (۱۸ آبان)، کمتر از ۴۸ ساعت بعد از صحبت‌ها و توافق‌های اولیه SBF و CZ درباره خرید FTX توسط بایننس، بزرگترین صرافی رمز ارز دنیا تصمیم خود برای عدم خرید صرافی رقیب در حال سقوط را اعلام کرد و طی این تصمیم در ۲۰ آبان این صرافی ورشکستگی خود را اعلام کرد. این خبر موج شدیدی از نااطمینانی به رمزارز‌ها را به همراه داشت که موجب ریزش بازار ارز‌های دیجیتال شد.
 با علام ورشکستگی سومین صرافی بزرگ رمزارز‌ها در جهان، این بازار، شاهد سقوط آزاد بهای دارایی‌های خود بود. انتظار می‌رود بیت‌کوین کف حمایتی ۱۰ هزار دلار را شکسته و پایین‌تر برود؛ که در این صورت سایر رمزارز‌ها از جمله اتریوم نیز به دنبال آن، کاهش شدید قیمت را تجربه خواهند کرد.
 به نقل از یاهو فاینانس، چانگ پنگ ژائو، مدیرعامل صرافی بایننس به سرمایه‌گذاران هشدار داد که ورشکستگی صرافی اف‌تی‌اکس اولین سقوط شرکت‌های ارز مجازی است و شرکت‌های دیگری هم با این سرنوشت مواجه خواهند شد.
 کاهش شدید ارزش بیت‌کوین نسبت به سال گذشته، نااطمینانی گسترده نسبت به رمزارز‌ها و اتفاقات اخیر این حوزه نشان از بحران بزرگی مشابه بحران بانک‌ها در سال ۲۰۰۸ است. بحرانی که باعث شده افراد زیادی از این بازار‌ها دوری کنند و دارایی‌های خود را از خطرات احتمالی این بازار پرریسک حفظ کنند.