تبلیغات فراگیر در شبکه‌های اجتماعی مبنی بر خوش یمن بودن خرید طلا در سیزدهم‌ماه صفر و برآورده شدن حاجت خریداران، مشتریان را راهی بازار کرد و منجر به افزایش تقاضا برای خرید طلا و رشد قیمت آن شد.با این حال شواهد موجود نشان می‌دهد قبل از همه حاجت طلافروشان برآورده شده است.

به گزارش صدای بانک از همشهری آنلاین، بازار طلا امسال و در روز سیزدهم صفر روزهای عجیبی را سپری کرد که تاکنون سابقه نداشت. در روز یکشنبه که مصادف با سیزدهم صفر بود صف‌های زیادی جلوی طلافروش‌ها تشکیل شد که توجه همه را به‌خود جلب کرد.اما ماجرا چه بود؟
ماجرا از این قرار است که از یک هفته پیش مطالبی که در شبکه‌های اجتماعی ازجمله تلگرام، اینستاگرم و توییتر به اشتراک گذاشته می‌شد دلالت بر آن داشت که هر کس در روز سیزدهم صفر طلا بخرد هر حاجتی داشته باشد روا می‌شود. البته بخش اصلی تبلیغاتی که در شبکه‌های اجتماعی به راه افتاده بود مبنی برآن بود که هر کس سیزدهم صفر طلا بخرد تا آخر سال حسابی پولدار می‌شود و همین موضوع بسیاری از مردم را روانه بازار طلافروشان کرد.
این اتفاق منجر شد تا پس از مدت‌ها رکود بازار طلا شکسته شود و طلافروشان شاهد حضور تعداد زیادی از مشتریان باشند. به‌طوری که از نخستین ساعات روز یکشنبه، بسیاری از طلافروشی‌ها با هجوم مردم مواجه شدند و حضور مشتریان در بازار غیرعادی و غیرمعمول بود به‌طوری که تصاویر منتشر شده در فضای مجازی حکایت از شکل‌گیری صف‌های طویل مقابل طلافروشی‌ها در بازار و مرکز شهر داشت.

چرا سیزدهم صفر؟
هنوز مشخص نیست موج تبلیغاتی به راه افتاده در شبکه‌های اجتماعی برای خرید طلا در سیزدهم صفر بر چه روایت‌ها و مبانی مذهبی تکیه دارد چرا که سیزدهم‌ماه صفر روز و مناسبت خاصی در تقویم قمری و شمسی نبوده و صرفا یک روز خوش یمن شناخته می‌شود. درواقع گفته می‌شود برای هر حاجتی باید چیزی خرید.

برای فراهم شدن شرایط ازدواج یک حلقه طلا، برای خانه‌دار شدن یا خرید ماشین مورد علاقه یک جاکلیدی، برای زیاد شدن رزق یک قطعه طلا، برای بچه‌دار شدن یک تکه لباس یا عروسک بخرید تا حاجتتان روا شود.
با این حال در هیچ کجا تأکید نشده است که در روز سیزدهم صفر حتما باید طلا خریداری شود بلکه به این موضوع اشاره شده است که برای هرحاجتی باید کالای خاص آن خریداری شود. با این حال برخی می‌گویند که اگر کسی در روز ۱۳ صفر و یا چهارشنبه آخرماه صفر طلا بخرد به هرنیتی که خریده، حاجتش برآورده می‌شود یا درواقع پولدار می‌شود.

واقعیت یک شایعه مجازی؟
با وجود اینکه فضای شبکه‌های اجتماعی پر شده است از اظهارنظرهایی که می‌گویند خرید طلا در سیزدهم صفر خریدار را پولدار می‌کند اما سوابق تاریخی نشان می‌دهد که در گذشته چنین سنتی رواج نداشته است و این برای نخستین بار است که یک موج گسترده تبلیغاتی در این‌باره از طریق شبکه‌های اجتماعی به راه افتاده است که ریشه آن مشخص نیست اما به‌نظر می‌رسد توسط برخی کسبه بازار طلا هدایت شده باشد.

حیرت طلافروشان
محمد کشتی‌آرای یک فعال قدیمی بازار طلا که به‌گفته خودش ۶۳ سال است در این بازار کار می‌کند، می‌گوید: اتفاق روز یکشنبه برای خود من هم عجیب بود. من از ۱۱ سالگی در این بازار کار کرده‌ام. شاید باور نکنید در سابقه ذهنی من اصلا چنین چیزی نبود. اتفاقا اغلب مردم درماه محرم و صفر، خصوصا تا پایان سیزدهم صفر برای خرید دست نگه می‌داشتند و ملاحظاتی می‌کردند. اعتقادی وجود داشت که این ماه‌ها سنگین است اما یکباره با این موج عجیب و غریب خریداران روبه‌رو شدیم و حتی حبابی در بازار شکل گرفت و روند قیمت‌ها را افزایشی کرد.
او توضیح می‌دهد: منبع همه این مطالب همان فضای مجازی بود. من نه به لحاظ سنتی، نه مذهبی، نه عرفی، نه تاریخی تاکنون چنین چیزی نشنیده بودم و این اصلا سنت نیست. داشتم با خودم فکر می‌کردم که شبکه‎های مجازی چقدر توانایی دارند تا مسئله‎ای را جا بیندازند و چقدر خوب می‌شود از این ظرفیت برای کارهای مثبت بهره‌ برد.
این فعال صنفی گفت: وقتی به این سادگی می‌شود حرف بی‌مبنایی چون این را جا انداخت، این امکان هست که حرف‌های مفید را جا بیندازیم.

اثر سیزدهم صفر، بر بازار طلا
اطلاعات دقیقی وجود ندارد که نشان دهد طلافروشان تحت‌تأثیر این موج تبلیغاتی که در شبکه‌های اجتماعی به راه افتاد چقدر طلا فروخته‌اند اما شواهد میدانی نشان می‌دهد که در روز یکشنبه کار و بار طلافروشان سکه بوده است.
مروری بر روند قیمت طلا در روز یکشنبه نیز نشان می‌دهد که تحت‌تأثیر هجوم خریداران به بازار قیمت هر گرم طلای ۱۸عیار و مثقال طلا نزدیک به یک درصد رشد کرد.
آنطور که آمارها نشان می‌دهد در روز یکشنبه در ابتدای صبح قیمت هر گرم طلای ۱۸عیار ۳میلیون و ۵۱۷تومان بود که این رقم در آخر وقت به ۳میلیون و ۵۴۸هزار تومان رسید. هر مثقال طلا نیز با ۱۳۶هزار تومان افزایش از ۱۵میلیون و ۲۳۶هزار تومان به ۱۵میلیون و ۳۷۲هزار تومان رسید.
کشتی آرای در این‌باره می‌گوید: باور مردم درباره خوش‌یمن بودن خرید طلا در سیزدهم صفر منجر شد قیمت هر سکه ۷۵۰ هزار تومان و هر گرم طلا ۱۰۰ هزار تومان گران شود درحالی‌که نرخ ارز و اونس جهانی تغییری نکرده بود.او تأکید می‌کند، البته عمده خریدها هم برای طلاهای یک گرم و کمتر از یک گرم بود با این حال این موضوع اثر خود را بر بازار گذاشت.