بورس دچار حباب منفی شده است!

به گزارش صدای بانک از پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) با وجود آنکه نسبت P/E بسیاری از سهم‌های بزرگ بازار کمتر از ۵ بوده و تحلیل‌ها حاکی از آن است که P/E انتظاری برخی از این سهم‌ها از جمله نمادهای پالایشی در پایان سال کمتر از ۳ خواهد بود، کماکان بازار سرمایه برای سرمایه‌گذاران جذابیتی ندارد و جریان خروج نقدینگی از این بازار متوقف نشده است.
برزو حق شناس کارشناس بازار سرمایه طی مصاحبه ای در این خصوص بیان کرد: متوسط نسبت P/E بازار سرمایه پایین بوده و P/E فوروارد بسیاری از سهم‌ها نیز از نسبت‌های فعلی پایین‌تر برآورد شده است. با این وضعیت، بازار سرمایه از منظر تحلیلی کاملا ارزنده اما مشکل بازار ما جای دیگری است.
وی افزود: وجود حباب منفی موجب حرکت بازار نخواهد شد؛ همانطور که وجود حباب مثبت هم نباید منجر به ریزش یک بازار شود. انتظار حرکت بازار سرمایه روی ارزش ذاتی (Value) منطقی نیست و در اکثر مواقع بازارهای سرمایه بالاتر یا پایین‌تر از ارزش ذاتی حرکت می‌کنند. اما متاسفانه وقتی بازار سرمایه اوج گرفت، عده‌ای بر طبل حبابی شدن بورس کوبیدند و اعتماد عمومی به این بازار را خدشه دار کردند و حالا که بازار سرمایه حباب منفی به خود گرفته، ‌کسی دلواپس رشد این بازار نیست.
حق شناس ادامه داد: حرکت بازار سرمایه نیازمند محرکی است که فعلا محرک مثبتی در این بازار مشاهده نمی‌شود. البته که قیمت‌های جهانی فلزات و محصولات پتروشیمی و معدنی افت کرده و هنوز احتمال افت قیمت بیشتر (شاید حتی بیش از ۲۰ درصد) هم وجود دارد. ولی معتقدم ریسک کاهش قیمت‌های جهانی نباید موجب افت بازار سرمایه ما می‌شد؛ چرا که بازار سرمایه ما فرصت افزایش نرخ ارز را نیز پیش رو دارد و اتفاقا افزایش نرخ ارز نیمایی و رسیدن نرخ های نیما به بازار آزاد، می‌تواند اثر منفی کاهش احتمالی قیمت های جهانی را خنثی کند. علاوه بر این، به نظر می‌رسد نگاه بازار سرمایه به سهم‌ها، چندان هم تحلیلی نیست که اگر غیر از این بود، با دغدغه احتمال ریزش قیمت های جهانی نباید سهم های ریالی بازار هم منفی می‌شد!
کارشناس بازار سرمایه ضمن انتقاد از سیاست‌گذاری‌های اقتصادی گفت: مهم‌ترین علت تداوم بی‌اعتمادی‌ها در بازار سرمایه، رفتار سیاست‌گذاران اقتصادی است. سرمایه‌گذاران اطمینانی به تحقق وعده‌های اقتصادی و حتی اجرای قوانین و مصوبه‌ها توسط سیاست گذاران ندارند.‌ برای مثال به رغم آنکه مصوب شده نرخ بهره بین بانکی از محدوده ۲۰ درصد فراتر نرود و حتی رئیس سازمان بورس هم شخصا پیگیر این موضوع بودند، ولی بانک مرکزی اهمیتی به رعایت سقف نرخ بهره نمی دهد. این نگرش که کاهش نرخ بهره بین بانکی، تورم زا خواهد بود، نگرش صحیحی نیست. هر چند نرخ بهره بین بانکی ابزاری برای کنترل تورم در کوتاه مدت است؛ ولی در اقتصاد ما بر خلاف اقتصادهای خارجی که جامعه هدف تسهیلات بانکی، مصرف کنندگان نهایی هستند و با افزایش نرخ بهره بانکی، تقاضای مصرف کاهش داشته و تورم کنترل می شود؛ بخش عمده دریافت کنندگان تسهیلات بانکی، تولیدکنندگان هستند و افزایش نرخ بهره بین بانکی در بلند مدت خود تورم زا خواهد بود! قیمت‌گذاری دستوری هم معضل دیگری است که گریبانگیر بسیاری از صنایع بورسی شده است. ضمن اینکه دغدغه احتمال دست اندازی دولت در منافع شرکت‌های بورسی هم وجود دارد. تاثیر منفی این بی‌اعتمادی‌ها، بیش از اثر منفی تحریم‌ها بوده و طبیعی است که در روندهای نزولی، بازار سرمایه نسبت به اخبار منفی واکنش شدیدتری هم داشته باشد.
حق شناس در خاتمه ضمن تاکید بر ارزندگی بازار سرمایه از نگاه تحلیلی، اظهار کرد: تردیدی نیست که حتی با در نظر گرفتن تمامی ریسک‌ها مثل توافق یا عدم توافق، احتمال دست‌اندازی دولت در منافع شرکت‌ها و... کماکان بازار سرمایه گزینه بسیار مناسبی برای سرمایه‌گذاری بلند مدت خواهد بود. افزایش ارزش جایگزینی شرکت‌ها، در بلند مدت سبب جذابیت اکثر نمادها خواهد شد. کما اینکه در حال حاضر هم خرید سهام شرکت‌های کوچک تر جذاب شده و بعضی از سرمایه‌گذاران ترجیح می دهند به جای راه‌اندازی یک شرکت جدید، سهام شرکت‌های بورسی کوچک را خریداری کرده و کنترل مدیریتی شرکت را به عهده بگیرند. شاید در کوتاه مدت یا میان مدت، بی اعتمادی‌ها یا کمبود نقدینگی مجال رشد چندانی به سهم های بزرگ بازار ندهد؛ ولی در بلندمدت با افزایش ارزش جایگزینی شرکت‌ها، سهم های بزرگ بازار هم‌ راه خود را خواهند رفت.