سالخوردگی جمعیت، هزینه‌های سنگینی برای اقتصاد و پایداری صندوق‌های بازنشستگی دارد

به گزارش صدای بانک از روابط‌ عمومی سازمان تأمین‌ اجتماعی در این وبینار که سومین جلسه از سلسله نشست‌های بررسی ابعاد مسئله جمعیت با تمرکز بر چشم‌انداز و کارکردهای سازمان تأمین‌ اجتماعی است، دکتر محمد جواد محمودی، مشاور وزیر علوم تحقیقات و فناوری و رئیس کمیته مطالعات و پایش سیاست‌های جمعیتی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی به تشریح تحولات جمعیتی کشور و تأثیرات آن بر صندوق‌های بازنشستگی و همچنین مقایسه روند تحولات جمعیتی کشورهای مختلف پرداخت.
دکتر محمودی گفت: کشورهایی که با کاهش باروری مواجه هستند که بیشتر کشورهای اروپایی چنین وضعیتی دارند، سیاست‌های تشویقی فرزندآوری را اجرا می‌کنند. در بسیاری از کشورهای اروپایی 4 یا 5 درصد تولید ناخالص داخلی را برای سیاست‌های تشویق به فرزندآوری هزینه می‌کنند که با توجه به شرایط اقتصادی این کشورها، رقم بسیار بالایی است.
وی افزود: اقدام دیگر کشورهای اروپایی برای مهار روند رشد منفی جمعیت، مهاجرپذیری است که البته این کشورها با توجه به موقعیت اقتصادی و اجتماعی خود، افراد را انتخاب و نخبه‌گزینی می‌کنند و حتی برای نیروی کار ساده نیز هر کسی را نمی‌پذیرند.
رئیس کمیته مطالعات و پایش سیاست‌های جمعیتی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه روند تحولات جمعیتی و کاهش نرخ جایگزینی جمعیت در کشور ما نیز به اتخاذ سیاست‌هایی برای مقابله این چالش منجر خواهد شد، گفت: با توجه به تبعات بسیار پردامنه منفی شدن احتمالی روند رشد جمعیت بر حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی و حتی امنیتی کشور و نیز هزینه‌های سنگینی که بر صندوق‌های بازنشستگی تحمیل می‌کند، در بلندمدت باید سیاست‌هایی مؤثر برای مقابله با کاهش جمعیت و افزایش فرزندآوری اجرا شود.
دکتر محمودی ادامه داد: در کنار سیاست‌های تشویقی فرزندآوری افزایش مشارکت اقتصادی به‌ویژه فراهم ساختن بسترهای مناسب برای افزایش مشارکت اقتصادی زنان، از دیگر اقداماتی است که در بسیاری کشورها انجام شده و در ایران نیز درحال انجام است و راهبرد دیگر بررسی افزایش سن بازنشستگی برای افزایش دوره اشتغال نیروی کار خواهد بود.
وی افزود: بدون استثنا در تمامی کشورهایی که کاهش نرخ جایگزینی و آهنگ کاهشی رشد جمعیت وجود دارد، راهبردهایی چون افزایش حق بیمه و افزایش دوره بیمه‌پردازی یا کاهش دوره دریافت و مبلغ حقوق بازنشستگی که با راهکارهای مختلف پیگیری می‌شود، اجتناب‌ناپذیر است.
رئیس کمیته مطالعات و پایش سیاست‌های جمعیتی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، سهم هر کشور از اقتصاد جهانی را نیز تابعی از تحولات جمعیتی عنوان کرد و گفت: پیش‌بینی نهادهای بین‌المللی از شرایط اقتصادی جهان در سال‌های آینده نشان می‌دهد که شاهد ارتقای جایگاه کشورهایی همچون هند، مکزیک و برزیل در مقابل افول جایگاه کشورهایی همچون آمریکا، اتحادیه اروپا و ژاپن در اقتصاد جهانی خواهیم بود و این تحولات مستقیماً با تحولات جمعیتی این کشورها ارتباط دارد.