پایگاه خبری واشنگتن فری بیکن از احتمال موافقت دولت آمریکا با دسترسی ایران به ۱۰ میلیارد دلار از منابع مالی خود در عراق خبر داد. بر این اساس معافیت چند میلیارد دلاری ایران از تحریم‌ها که اولین بار در ژوئیه صادر شد و مهلت آن پایان یافته دوباره تمدید می‌شود.
پول فروش برق در حساب ایران
این منبع خبری می‌افزاید: دولت بایدن به عراق اجازه می‌دهد تا پول برق صادراتی ایران را به حساب‌های بانکی متعلق به ایران در اروپا و عمان منتقل کند. ماه گذشته بود که محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی در مذاکرات با همتای عمانی‌اش از احتمال آزادسازی ۱۰ میلیارد دلار از پول‌های کشور بابت طلب از عراق خبر داده بود.
نکته مهم این است که هنوز مشخص نیست که با آزادسازی ۱۰ میلیارد دلار جدید، ایران خواهد توانست از این منابع برای مصارف ارزی مورد نظرش استفاده کند چرا که برخی مقامات آمریکایی گفته‌اند که به ایران اجازه خواهد داد تا از این دلارها برای اهداف غیرتحریمی هم استفاده کند.
آزادسازی در فاز آخر
حمید حسینی، دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق در واکنش به موافقت دولت آمریکا با دسترسی ایران به ۱۰ میلیارد دلار از منابع مالی در عراق گفت: طی هفته‌های گذشته مذاکراتی در این خصوص انجام شده که خوشبختانه در مراحل پایانی است. البته مذاکرات و هماهنگی‌های لازم بین دو کشور همچنان در جریان است. تنها نکته باقی مانده در روند آزادسازی منابع ایران در عراق این است که طرف‌های عراقی معتقدند این پول به جای انتقال به عمان، می‌تواند از کشور خودشان به ایران پرداخت شود.
او در خصوص آمادگی قطعی کشور عراق برای پرداخت این مبلغ گفت: عراق طی سال‌های اخیر بارها در بحث مبادلات مالی با ما همکاری داشته و این بار هم آمادگی خود را رسما اعلام کرده، اما آنها همچنان منتظرند تا اسناد و مدارک این مبادلات بین دولت و بانک‌های مرکزی ایران و عراق ارائه و بررسی شود تا این منابع در اختیار ایران قرار گیرد.
حسینی از تمایل عراقی‌ها برای پرداخت این منابع ارزی در کشور خودشان به ایران خبر داد و گفت: آنطور که طی هفته‌های اخیر در مذاکرات بین دو کشور ایران و عراق مشخص شد، گویا عراقی‌ها اصرار و تمایل بیشتری برای پرداخت این مبلغ در کشور خودشان دارند و معتقدند به جای واریز این منابع به بانکی در عمان، ایران می‌تواند مستقیما این مبلغ را با ارائه اسناد و مدارک برای خرید کالاهای اساسی و غیر تحریمی از عراق دریافت کند.
سفر آرام به ریاض
همزمان با خبر احتمال آزادسازی قریب‌الوقوع دلارهای ایران نزد بانک عراقی، محمد آرام، معاون ارزی بانک مرکزی به منظور توسعه مناسبات ارزی- بانکی و همچنین دیدار و گفت‌وگو با همتای خود در بانک مرکزی عربستان سعودی به ریاض سفر کرد. گفته شده که یک هیات تخصصی متشکل از مدیران ارزی بانک مرکزی و مدیران دستگاه‌های مرتبط معاون ارزی بانک مرکزی را همراهی می‌کنند و باید دید دستاورد مذاکرات چه خواهد بود؟
پس از قطر، امارات و عمان، عربستان چهارمین مقصد رایزنی‌های منطقه‌ای مسئولان بانک مرکزی کشورمان برای استفاده از گشایش‌های ارزی اخیر، است.
دیپلماسی ارزی دولت سیزدهم
دولت ابراهیم رئیسی پس از متوقف ماندن نسبی مذاکرات هسته‌ای، گفتگوهای جدی را برای توسعه روابط به ویژه در حوزه مالی و بانکی با کشورهای منطقه و طرف تجاری با ایران در اولویت خود قرار داده که باعث شده تا فشار تحریم‌ها بر کشور کاهش یابد.
محمد حسین روشنک، رئیس اتاق مشترک ایران و تاجیکستان می‌گوید: با وجود تمام مشکلات و تحریم‌ها ارتباط با کشورهای منطقه به خوبی صورت گرفته و این موضوع قابل کتمان نیست. وعملکرد دولت سیزدهم و بانک مرکزی با وجود تحریم‌ها قابل ستایش است؛ چراکه بهترین مدیریت در حوزه سیاست خارجی، دیپلماسی ارزی و اقتصادی در دولت سیزدهم رقم خورده است، به نحوی که رئیس کل بانک مرکزی توانست بر پایه همین دیپلماسی قوی ارزی منابع مسدود شده ایران در کره جنوبی را آزاد کند.
واکنش‌ها به آزادسازی دلارها
برخی رسانه‌های آمریکا نسبت به این تصمیم دولت آمریکا واکنش نشان داده‌اند و نوشته‌اند: این دلارها در شرایطی آزاد خواهد شد که یک ماه از حمله طوفان‌الاقصی گروه حماس به اسراییل می‌گذرد و دامنه جنگ در حال افزایش است.
تمدید معافیت عراق در خرید برق از ایران باعث خواهد شد تا دولت عراق بدهی‌اش را به ایران بابت خرید انرژی را به حساب‌های بانکی متعلق به ایران را به اروپا و عمان منتقل کند.
به گفته برخی کارشناسان، بایدن رئیس جمهور آمریکا با وجود تنش شدید در سرزمین‌های اشتغالی در تلاش است تا راه مالی ایجاد شده برای تهران را همچنان حفظ کند. ریچاد گلدبرگ، مشاور ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی و از مدافعان جدی تحریم ایران در آمریکا می گوید: جهان در دنیای پس از ۷ اکتبر (زمان وقوع طوفان الاقصی) زندگی می‌کند اما کاخ سفید همچنان سیاست ۶ اکتبر را در قبال تهران دنبال می‌کند.
این در حالی است که دولت دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا به شرطی به عراق اجازه خرید برق و گاز از ایران را داده بود که مطالبات ایران در یک حساب امانی در بغداد نگهداری شود و ایران به آن دسترسی نداشته باشد اما اکنون دولت بایدن نه تنها معافیت را تمدید می‌کند که اجازه دسترسی و انتقال دلارهای ایران را می‌دهد تا تهران بتواند از این دلارها بهره ببرد.
نکته مهم اینکه مخالفان بایدن به کنگره آمریکا فشار آورده‌اند تا ۱۰ میلیارد دلار ایران را به بهانه حمایت تهران از گروه‌های مقاومت علیه اسراییل قفل کند و وعده کاخ سفید که گفته این دلارها فقط برای مقاصد بشردوستانه و اهداف غیرتحریمی استفاده می‌شود هم قابل دفاع نیست چرا که ایران راه خرج کردن آن را بلد است.
