بازار سرمایه از ظرفیت بسیار خوبی برای تامین مالی شرکتها برخوردار است، چنانچه ناشران شرایط مالی مطلوبی از نظر حجم سرمایه، میزان بدهی و رشد فروش داشته باشند، به راحتی میتوانند تمامی نیازهای مالی خود را از طریق بازار بدهی تامین کنند.
به گزارش صدای بانک از پایگاه خبری بازار سرمایه ایران(سنا)، علیرضا توکلی کاشی، کارشناس بازار سرمایه در یادداشتی در رابطه با «مزیت تامین مالی ناشران از طریق انتشار انواع اوراق» نوشت:
اساسا شرکتها برای توسعه فعالیتها و افزایش داراییهای ثابت و افزایش ظرفیت تولید و برای آنکه بتوانند سرمایه در گردش را متناسب با افزایش قیمتها تنظیم کنند به دنبال تامین مالی بوده و طبیعتا در این مسیر به دنبال کم هزینهترین و پرفایده ترین مسیر هستند، از سوی دیگر علاقهمندند تا تامین مالی طولانی مدتتر و پایدارتری را برای خود انجام دهند.
در سنوات قبل، معمولا مناسبترین مسیر تامین مالی، اخذ تسهیلات سیستم بانکی بوده است اما در دو سال اخیر به دلیل کوتاه مدت بودن تسهیلات بانکی «وجود سقف یکساله» و همچنین کاهش شدید منابع بانکی «بواسطه اجرای سیاست انقباضی بانک مرکزی در چهارچوب شیوه کنترل مقداری ترازنامه بانکی» علاقهمندی به تامین مالی از بازار بدهی افزایش یافته و بازار سرمایه از ظرفیت بسیار خوبی برای تامین مالی شرکتها برخوردار است، چنانچه ناشران شرایط مالی مطلوبی از نظر حجم سرمایه، میزان بدهی و رشد فروش داشته باشند، به راحتی میتوانند تمامی نیازهای مالی خود را از طریق بازار بدهی تامین کنند.
در همین راستا بازار بدهی، ابزارهای متنوعی همچون اوراق اجاره، مرابحه، سلف، اوراق خرید دین، اوراق مشارکت و چندین نوع اوراق دیگر را در سبد ابزارهای تامین مالی خود جای داده که به فراخور شرایط هر شرکت به ناشران پیشنهاد میشود؛ درحالحاضر شرکتها بدون محدودیت با استفاده از اوراق میتوانند به بحث تامین مالی بپردازند و شاید تنها محدودیت موجود میزان توانگری مالی شرکتها در بازپرداخت اصل و سود این اوراق باشد.
از جمله مزیتهای تامین مالی از طریق بازار سرمایه بحث مدت زمان است زیرا عمده تسهیلات سیستم بانکی کوتاه مدت بوده و حداکثر مدت بازپرداخت آنها یک ساله است در حالی که در بازار سرمایه زمان بازپرداخت به راحتی میتواند تا پنج سال افزایش یابد.
شرکتها بنا بر نیازشان اقدام به انتشار اوراق میکنند و علت تعدد اوراق به بحث مقررات انتشار و ماهیت اوراق باز میگردد زیرا ممکن است برخی مقررات مندرج در دستورالعمل هر یک از انواع اوراق با شرایط مالی شرکت و یا نوع فعالیت آن تناسب نداشته باشد؛ بیشتر اوراقی که شرکتها در سالهای اخیر منتشر کردند از نوع اوراق مرابحه بوده زیرا این اوراق به طور عمده ابزاری برای تامین مالی خرید ماده اولیه و به نوعی تامین سرمایه در گردش شرکتها بوده است.
در ادامه نیز بانیان انتشار اوراق سلف مجوز این امر را میبایست از بورس انرژی یا بورس کالا اخذ کنند. این نوع اوراق دارای محدودیتهایی است که از آن جمله میتوان به باز پرداخت حداکثر دو ساله و نداشتن سود نقدی میان دوره ای اشاره کرد که سبب کاهش جذابیت آنها میشود.
سازمان بورس و اوراق بهادار طی دوسال گذشته اقدامات قابل توجهی را در بحث انواع اوراق انجام داده است. در حالحاضر این سازمان باید زمینه را برای انتشار اوراق بدون ضامن و با نظارتهای لازم فراهم آورد، زیرا در شرایط فعلی یکی از مسائلی که شرکتها در انتشار اوراق با آن مواجه هستند بحث تامین رکن ضامن برای انتشار اوراق است، بانک مرکزی در سال جاری محدودیتهایی را برای بانکها که معمولا نقش ضامن انتشار اوراق را برعهده میگیرند اعمال کرده است.
با این تفاسیر، با توجه به عمق نسبی بازار بدهی، بیشتر شرکتهای بزرگ با حجم عملیات بالای ۱۰۰۰ میلیارد تومان، از اعتبار کافی برای انتشار اوراق بدون ضامن برخوردارند و همراهی سازمان بورس و اوراق بهادار با این شرکتها، به طور حتم میتواند به توسعه بیش از پیش بازار بدهی کمک شایانی کند.