روش‌های بازگشت ارز صادراتی به کشور

 به گزارش "صدای بانک" ،  مدیرعامل بانک توسعه صادرات با اشاره به راهکارهای مختلف بازگشت ارز حاصل از صادرات، بیان داشت: همه صادرکنندگان باید خود را متعهد بدانند که ارز حاصل از صادرات را به چرخه تجاری کشور بازگردانند.

 علی صالح آبادی درباره ساز و کار بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور، اظهار داشت: ارز حاصل از صادرات غیر نفتی به روش های مختلفی وارد چرخه تجاری کشور می شود که یکی از این سازوکارها عرضه در سامانه نیماست و افرادی که مجوز ثبت سفارش از سازمان توسعه تجارت دارند، ارز را از سامانه نیما خریداری و صرف واردات می کنند.

وی افزود: روش دیگر این است که با هماهنگی صادرکنندگان و واردکنندگان صادرات در مقابل واردات انجام می شود و ارز نیز تخصیص می یابد و واردات به کشور انجام می شود. اگر صادرکننده بدهی ارزی به بانکها دارد، می تواند ارز را عرضه کند و بانکها بابت قسط صادر کننده این ارز را دریافت کنند. چهارمین روش، سپرده گذاری ارزی صادر کنندگان و عرضه ارزی در نظام بانکی کشور و ورود ارز به چرخه رسمی تجاری کشور است.

مدیرعامل بانک توسعه صادرات درباره وضعیت فعلی بازگشت ارز حاصل از صادرات در کشور، گفت: خوشبختانه در یک سال گذشته، سامانه نیما شکل گرفته است و صادر کنندگان مکلف شدند ارز خود را در این سامانه عرضه کنند و وارد کنندگان نیز می توانند ارز آنها را خریداری کنند.

وی ادامه داد: خوشبختانه، اشراف بانک مرکزی به این سامانه بسیار خوب است و صادر کنندگان عمده مثل فولادی ها و شرکت های بزرگ به صورت منظم ارز حاصل از صادرات خود را عرضه می کند. مقرراتی نیز برای صادر کنندگان در نظر گرفته شده که این ارز را به چرخه تجاری کشور بازگردانند.

نظارت درست بر بازگشت ارز حاصل از صادرات
این عضو شورای فقهی بانک مرکزی با تاکید بر اینکه بررسی ها شروع شده و صادر کنندگان نیز باید برای ارز حاصل از صادرات، به بانک مرکزی پاسخگو باشند، افزود: به نظر من، سامانه هایی که در حال حاضر وجود دارد، سامانه های خوبی است و بین بانک مرکزی، بانک ها، صرافی ها، سازمان توسعه تجارت، گمرک ایران، و سایر مراجع قانونی به شکل سامانه ارتباطات برقرار است و نظارت های خوبی نیز صورت گرفته است.

وی در ادامه تصریح کرد: این روند باید تداوم داشته باشد و همه صادرکنندگان نیز باید خود را متعهد بدانند که ارز حاصل از صادرات خود را به چرخه تجاری کشور بازگردانند؛ به ویژه در شرایط فعلی که صادرات نفت با کاهش مواجه است، به حدی صادرات غیر نفتی داشته باشیم که بتوانیم با صادرات غیر نفتی به طور کلی کشور را از نظر ارزی تامین کنیم و واردات کالاهای مجاز در کشور از ارز حاصل از صادرات تامین شود.

صالح آبادی در ادامه این گفتگو درباره انتقادها و ایرادهایی که برخی فعالان اقتصادی به نحوه بازگشت ارز حاصل از صادرات دارند، گفت: بخشی از انتقادها وارد است؛ به این معنا که سامانه ها باید ارتقا پیدا کنند و به نظرم روز به روز این اتفاق رخ داده است. بخشی از مباحثی هم که دارند مربوط به گمرک است و انتقاد به تعرفه هایی که در گمرک در نظر گرفته شده برای اقلام صادراتی است که اعداد واقعی نیستند و باید تعدیل و واقعی شوند.

به گفته مدیرعامل بانک توسعه صادرات، نکته دیگری که مورد انتقاد است نرخ مطرح شده در سامانه نیماست. در حال حاضر، نرخ های متفاوتی برای بیشتر صنایع به ویژه برای صادرکنندگان غیر پتروشیمی و غیر فولادی مطرح می شود.

وی در ادامه اظهار داشت: اما در طول زمان، نرخ ها باید معادل شود. لذا، نکاتی که مطرح می کنند بحق است و باید برطرف شود و هم اکنون در حال برطرف شدن است. اصل موضوع که صادرکنندگان غیرنفتی باید ارز خود را وارد چرخه تجاری کشور کنند امر مهمی است و باید این اتفاق بیفتد.

لزوم اجماع نظر تجار و مسئولین برای بهبود شرایط
این عضو شورای فقهی بانک مرکزی، تاکید کرد: ارز غیرنفتی کشور به میزانی است که تمام واردات اساسی کشور را تامین مالی می کند و به نظرم در اصل موضوع همه باید اجماع نظر داشته باشند و در شرایط فعلی به کشور کمک کنند تا نیازهای ارزی خود را از محل صادرات تامین کند.

به گفته وی، در مجموع این روند موفق بوده است اما به تداوم نیاز دارد. به دلیل اینکه این سامانه تازه آغاز به کار کرده است، نیازمند بررسی بیشتر است و با صادر کنندگان نیز باید جلسات بیشتری برگزار شود تا مشکلات و ضعف های احتمالی برطرف شود. اما به نظر من، تا پایان سال ۱۳۹۸ صادر کننده ای وجود نخواهد داشت که ارز خود را به سامانه و چرخه تجاری بازنگردانده باشد.

صالح آبادی درباره وضعیت زیرساخت های لازم برای برای بازگشت ارز حاصل از صادرات در کشور، گفت: در حال حاضر، سامانه های مختلفی از جمله سامانه های نیما، جامع تجارت بانک مرکزی، و گمرک وجود دارد که به یکدیگر متصل اند، اما همچنان برخی اشکالات در این سامانه ها وجود دارد. همچنین، برخی مشکلات و کم و کاستی هایی در این سامانه ها وجود دارد که امید دارم در شش ماه اول سال جاری، ابهامات سامانه ای رفع شود و صادر کنندگان بتوانند ارز خود را در سامانه بدون مشکل عرضه و معامله کند. در ماه های اخیر نیز اقدامات چشمگیری در این سامانه و در این روند انجام شده است، اما همچنان اشکالاتی وجود دارد که در حال مرتفع شدن است.

منبع: دوماهنامه تازه‌های اقتصاد