«قوانین خلق‌الساعه»؛ موتور محرکِ رفتارهای هیجانی

به گزارش صدای بانک از پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، مدیر دارایی‌های شرکت تامین سرمایه امید با بیان اینکه قابلیت پیش‌بینی‌پذیری برای یک دارایی مالی و یا یک بازار مالی از مهم‌ترین ویژگی‌های مطلوب برای سرمایه‌گذاران می باشد گفت: در صورت وجود ریسک و یا نااطمینانی، سرمایه‌گذاران خواهان صرف ریسک متناسب هستند و افت بازار با افزایش ریسک در هر دوره‌ای بسیار طبیعی خواهد بود.
میلاد رحمانیان در این‌باره افزود: در چند ماه گذشته، بسیاری از شرکت‌ها با برگزاری مجامع و انتشار صورت‌های مالی، اطلاعات به روزتری را به سرمایه‌گذاران انتقال دادند، اما نوسانات اخیر بازار بیشتر ناشی از انتظارات سرمایه‌گذاران و ریسک‌های کلان پیش رو در سه‌ماهه آتی است و در کوتاه مدت بهترین راه برای حمایت از بازار، کاهش ریسک و نااطمینانی و در بلندمدت ایجاد ابزارهای پوشش چنین ریسک‌هایی برای فعالان بازار است.
وی بیان کرد: روش‌های مدیریت رفتار هیجانی سرمایه‌گذاران هم در بازارهای داخل و هم در بازارهای خارج دارای سابقه طولانی هستند که از ایجاد محدودیت معاملات نماد تا محدود سازی برخی از حاضران بازار و یا تغییر ریزساختار بازار را در برمی‌گیرد.
رحمانیان با بیان اینکه روش مناسب کنترل هیجان در هر بازار به نوع هیجان و مهم‌تر از آن به نحوه تخمین ریسک توسط فعالان بازار بستگی دارد، افزود: اگرچه روش‌های علمی نظیر مدل‌سازی عامل بنیان (Aggent Bassed) برای تحلیل و شبیه‌سازی رفتار سرمایه‌گذاران تحت شرایط مختلف وجود دارد، اما درک رفتار سرمایه‌گذاران در بازارهای داخلی را می‌توان به‌سادگی در نبود موفقیت سیاست‌گذار در کنترل هیجانات در دوره‌های گذشته و پیش‌بینی تکرار اتفاقات گذشته دید.
مدیر دارایی‌های شرکت تامین سرمایه امید تصریح کرد: با توجه به لحاظ کردن تجربه دوره‌های قبل در انتظارات سرمایه‌گذاران، نباید انتظار داشت روش‌های ایجاد محدودیت، حتی همان تأثیر حداقلی دفعات قبل را بر بازار بگذارد. همچنین در چنین شرایطی محدود کردن بازارهای مالی تنها سرمایه‌گذاران را به بازارهای غیررسمی و ناایمن هدایت خواهد کرد که سیاست‌گذار هیچ‌گونه کنترلی بر آن نداشته و نتیجه آن زیان اقتصادی به صنعت واسطه‌گری مالی و کاهش عمق بازار خواهد بود.
به گفته این کارشناس بازارسرمایه؛ ارائه راهکار، مستلزم درک نیازها و دغدغه‌های سیاست‌گذار است. همچنین اثرات متقابل بازارهای مالی و بخش واقعی اقتصاد در دوره‌های پرتلاطم و چسبندگی قیمت‌ها از دغدغه‌های اصلی سیاست‌گذاران بوده و کشف نرخ در یک بازار مالی محدود و آن هم با افزایش شدید در یک دوره کوتاه برای سیاست‌گذار قابل قبول نخواهد بود، در نتیجه افزایش عمق بازار در بلندمدت می‌تواند مهم‌ترین راهکار قابل‌اتکا برای کنترل هیجانات و کشف قیمت واقعی متغیرهای اقتصادی باشد.
وی اظهار کرد: مدیریت رفتار هیجانی در دوره‌های پرتلاطم بازار با ایجاد قوانین خلق‌الساعه، تنها نااطمینانی در خصوص چهارچوب نهادی بازار را برای سرمایه‌گذاران بیشتر می‌کند و در بلندمدت به زیان بازار خواهد بود؛ از این‌رو یکی از مشکلات اساسی این قوانین ماندگاری آن‌ها حتی پس از فروکش کردن هیجانات و از بین رفتن ریسک مربوطه است و به نحوی که در بسیاری از موارد سرمایه‌گذار امکان پیش‌بینی زمان رفع محدودیت را ندارد.
رحمانیان در ادامه افزود: نرخ ارز، بهره بانکی و نرخ مواد اولیه از مهم‌ترین متغیرهای تاثیرگذار بر پیش‌بینی ارزش دارایی‌های مالی هستند که در حال حال حاضر از دیدگاه سرمایه‌گذاران با ریسک بالایی روبرو هستند؛ اگرچه ریسک قطعی برق، کرونا، روند جنگ اوکراین و تاثیر آن بر تورم کشورهای غربی و سیاست‌های پولی آن‌ها از سایر ریسک‌های پیش رو هستند، اما به نظر می‌رسد، نبود ابزارهای کنترل ریسک به ویژه برای مدیران سرمایه‌گذاری، مهم‌ترین معضل حال حاضر بازار است.
این فعال بازارسرمایه در پایان گفت: ارائه ابزارهای ساده و کارآمد جهت کنترل ریسک‌های کلان نظیر تورم، نرخ ارز و ... می‌تواند مانع انباشت تقاضای اشتباه در سایر بازارها شود و تجربه حضور هیجانی در بازار طلا برای پوشش ریسک ارز و حضور در بازار سهام برای پوشش تورم می‌تواند درس‌های مهمی برای درک اهمیت موضوع داشته باشد.